UTEKELEZAJI miradi ya kilimo

Start Date: 2022-03-31

End Date: 2023-06-30

TAARIFA YA KIKAO CHA BARAZA LA USHAURI MKOA WA RUVUMA(RCC) DESEMBA 2022.doc .

6.1 UCHUMI NA UZALISHAJI (KILIMO, MIFUGO, UVUVI, MALIASILI NA USHIRIKA)

6.1.1 SEKTA YA KILIMO

Mkoa wa Ruvuma una fursa ya kupata mvua nyingi, ardhi nzuri inayofaa kwa kilimo na inayokubali kuzalisha takribani mazao aina zote. Mazao ya chakula yanayolimwa ni Mahindi, Mpunga, Muhogo, Maharage, Mtama, Ulezi, Mbaazi na Viazi Vitamu. Mazao ya biashara ni Tumbaku, Kahawa, Korosho, Ufuta, Soya, Alizeti, Tangawizi, Mbaazi na Karanga. Mazao ya bustani ni pamoja na Parachichi, Embe, Machungwa, Matikiti, Ndizi, Papai na Mbogamboga. Hekta 4,007,746 zinafaa kwa kilimo, hadi sasa eneo linalolimwa ni wastani wa hekta 583,279 sawa na asilimia 15 ya eneo lote, na kufanya Mkoa kuwa na ziada ya hekta 3,424,467 sawa na asilimia 85. Aidha, Mkoa wa Ruvuma umeendelea kuwa mzalishaji mkubwa wa zao la mahindi ambalo linategemewa kwa ajili ya usalama wa chakula.

6.1.1.1 Utekelezaji wa Shughuli za Kilimo kwa Msimu wa Mwaka 2021/2022

 Mipango na Malengo ya Kilimo Msimu wa 2021/2022

Katika msimu wa kilimo wa mwaka 2021/2022 Mkoa ulilenga kulima jumla ya hekta             651,157 za mazao ya chakula, biashara na mazao ya bustani zilizotarajiwa kutoa mavuno ya tani 1,785,500. Kati ya hekta hizo kilimo cha mazao ya chakula ni hekta 522,396 zilizotarajiwa kutoa mavuno ya tani 1,458,462  na kilimo cha mazao ya biashara ni hekta 116,150 zilizotarajiwa kutoa mavuno ya tani 84,509. Kwa mazao ya bustani hekta 12,611 zilizotarajiwa kutoa mavuno ya tani 242,529.

 Utekelezaji wa Malengo ya Kilimo Msimu wa 2021/2022 

Kufikia mwezi Juni, 2022 Mkoa ulikwishalima hekta 583,279 za mazao ya chakula, biashara na mazao ya bustani sawa na asilimia 89.56 ya lengo ambazo zimetoa mavuno ya tani 1, 541,659 sawa na asilimia 86.34 ya lengo la mavuno. Kwa upande wa mazao ya chakula hekta 442,014 zililimwa ambazo zimetoa mavuno ya tani

1,256,362 na katika kilimo cha mazao ya biashara hekta zilizolimwa ni 127,418 ambazo zimetoa jumla ya tani 101,059. Aidha kwa upande wa mazao ya bustani hekta 13,848 zililimwa na kutoa mavuno ya Tani 184,238

6.1.1.2. Mipango na Malengo ya Kilimo Msimu wa 2022/2023

Katika msimu wa kilimo wa mwaka 2022/2023 Mkoa umelenga kulima jumla ya hekta             930,082 za mazao ya chakula, biashara na Mazao ya bustani zinazotarajiwa kutoa mavuno ya tani 1,965,072.  Kati ya hekta hizo kilimo cha mazao ya chakula ni hekta 569,070 zinazotarajiwa kutoa mavuno ya tani 1,638,808 na kilimo cha mazao ya biashara ni hekta 337,572 zinazotarajiwa kutoa mavuno ya tani 102,379 Kwa mazao ya bustani hekta 23,399 zinazotarajiwa kutoa mavuno ya tani 223,886.

Jedwali Na.11: Malengo ya Kilimo kwa Kila Halmashauri

6.1.1.3 Hali ya Upatikanaji wa Chakula

Hali ya usalama wa chakula kwa Mkoa wa Ruvuma ni nzuri kwa kiwango cha utoshelevu na ziada kwa zaidi ya miaka kumi na mbili (12) mfululizo. Chakula kilichozalishwa katika msimu 2021/2022 kinatumika kwa msimu huu 2022/2023 ambapo mazao ya chakula zilizalishwa tani 1,256,362 na mahitaji ya chakula ndani ya Mkoa kwa msimu 2022/2023 ni tani 469,172 na kuufanya Mkoa kuwa na ziada ya chakula tani 787,190 ambazo zimeendelea kuuzwa kwa lengo la kuwaongezea wananchi kipato

6.1.1.4 Upatikanaji wa Mbolea kwa Msimu wa 2021/2022 na Mfumo wa Ruzuku ya Mbolea Msimu wa 2022/2023

1. Hali ya Upatikanaji wa Mbolea katika Mkoa wa Ruvuma Msimu wa 2021/2022

Katika msimu 2021/2022 jumla ya tani 33,501.07 za mbolea ziliingia katika Mkoa kupitia makampuni na mawakala wa mbolea ambao ni Premium, Export Trading, Afrisian, DRTC, Minjingu, STACO, YARA na Mohamed Entreprises. Mahitaji ya mbolea za aina zote kwa Mkoa ni Jumla ya tani 50,524.50. Aidha, Hali ya upatikanaji wa mbolea ilikuwa ya kuridhisha, kiasi cha mbolea kilichosambazwa katika Mkoa wa Ruvuma ni tani 30,374.21 sawa na asilimia 76.98 ya mbolea zilizoingia.

Jedwali Na 12. Gharama ya mbolea kwa mfuko wa kilo 50 kwa msimu wa mwaka 2021/2022 sokoni.

Kutokana na kupanda kwa bei ya mbolea, zipo changamoto za uzalishaji zilizo jitokeza hususani baadhi ya Wakulima kushindwa kumudu gharama za mbolea, hali hii ilipelekea wakulima kulima pasipo kutumia mbolea za viwandani.

2. Mfumo wa Mbolea za Ruzuku Msimu wa Kilimo 2022/2023

• Mkoa wa Ruvuma kwa kushirikiana na  Wizara ya Kilimo kupitia Mamlaka ya Udhibiti  wa Mbolea (TFRA) unatekeleza mpango wa utoaji wa ruzuku ya mbolea kwa Wakulima msimu wa 2022/2023.  Mfumo huu unaenda sambamba na zoezi la kusajili wakulima wote, mawakala na makampuni yanayoingiza mbolea.
• Usajili wa Mawakala
• Mkoa wa Ruvuma una jumla ya mawakala 131 waliosajiliwa ambao wanahudumia kwenye Halmashauri zote nane kama jedwali 13 linavyoonesha. 
• Jedwali Na 13. Idadi ya mawakala

• Na	Halmashauri	Idadi ya Mawakala
  1.	Songea Mc	30
  2.	Songea DC	44
  3.	Madaba	0
  4.	Mbinga DC	1
  5.	Mbinga TC	29
  6.	Nyasa	0
  7.	Namtumbo	19
  8.	Tunduru	8
  Jumla		131

• 
  
  • Mawakala wenye vigezo wamejisajili kwenye mfumo wa Ruzuku wa kidigitali unaoratibiwa na TFRA. Aidha, makampuni ya mbolea yamewasilisha majina ya mawakala watakaosambaza mbolea kwa wakulima.
  • Usajili wa Wakulima

•  Katika usajili wa wakulima utaratibu unaotumika katika usajili ni kama ifuatavyo;

  Wakulima waliosajiliwa tangu zoezi la usajili lilipoanza tarehe 15 Agosti 2022 kupitia vitabu ni wakulima 225,623.00 kati ya hao 115,931.00 wameshaingizwa kwenye mfumo na wameanza kupata mbolea.

• 
  
  •  Wakulima wote wanasajiliwa katika maeneo wanayolima;
  • Wakulima wanasajiliwa katika hatua mbili hatua ya kwanza ni kwenye kitabu ambapo taarifa za mkulima zinajazwa ikiwemo jinakamili, namba ya simu, ukubwa wa eneo analolima, ainaya mazao anayozalisha;

• NA	Halmashauri	Idadi ya Vitabu	Malengo ya kuandikisha	Idadi ya Wakulima walioandikishwa kwenye Vitabu	Idadi ya Wakulima waliosajiliwa kwenye Mfumo
  1	Songea DC	130	46,000	38,752.00	10,256.00
  2	Songea MC	110	32,500	18,622.00	16,721.00
  3	Madaba	160	26,196	20,100.00	14,500.00
  4	Namtumbo	210	77,947	50,990.00	33,894.00
  5	Tunduru	250	128,421	27,000.00	1,570.00
  6	Nyasa	170	29,224	17,158.00	13,886.00
  7	Mbinga DC	330	65,000	38,301.00	19,744.00
  8	Mbinga TC	170	23,000	14,700.00	5,360.00
  	Jumla ya Mkoa	1,530.00	428,288.00	225,623.00	115,931.00

  Jedwali Na 14. Idadi ya Wakulima

  Baada ya mkulima kusajiliwa katika kitabu taarifa zake zinapandishwa/kuingizwa kwenye mfumo, mara baada ya taarifa za mkulima kuingizwa kwenye mfumo, mkulima anapata namba kupitia meseji. Namba hiyo ndio itakayotumika katika kununulia mbolea za ruzuku kwa Wakala. Jedwali namba 4 linaonesha Idadi ya Wakulima waliosajiliwa.

• 
  
  •  
  • Bei ya Mbolea ya Ruzuku.
  • Mbolea zilizoingizwa kwenye ruzuku ni DAP, UREA, CAN, SA, na NPK_S.  Katika kila kituo cha mauzo, mbolea za aina zote zikiwemo mbolea za YARA na MINJINGU zinauzwa kwa bei ya ruzuku na zoezi hili limeanza mwezi Agosti, 2022 kwa makampuni ya Premium, Export Trading, YARA na OCP Tanzania.
  • Jedwali Na 15. Bei za Kila Aina ya Mbolea

  • Mkoa wa Ruvuma una jumla ya hekta 197,108.2 zinafaa kwa kilimo cha umwagiliaji na hekta 7,388.3 zimeendelezwa,hii ni sawa na asimilia 3.7.

    6.1.1.8 Kilimo cha Umwagiliaji

     

    Na	SONGEA DC	SONGEA MC	MADABA	MBINGA DC	MBINGA TC	NYASA	NAMTUMBO	TUNDURU
    1	Kilagano	Kihekwa	Igawisenga	Lukarasi	Ruvuma Chini	Kwambe	Mawa	Nalasi
    2	Mpandangindo	Nangwahi	Lilondo	Mkako	Masimeli	Litoromelo	Msindo	Masugulu
    3	Litapwasi	Sinai	Matetereka	Kigonsera	Kihungu	Mbaha	Nambalama	Makande
    4	Lusonga	Mwanamonga	Mahanje	Mihango	Utiri	Nkaya	Msisima	Nandembo
    5	Litisha	Liwumbu	Kipingo	Amani Makolo	Sepukila	Ngingama	Nahoro	Mchuluka
    6	Parangu	Mdundiko	Mkongotema	Lipumba	Makatani	Kingerikiti	Libango	Pacha Nne
    7	Ndongosi	Masigira	Gumbiro	Muhongozi	Ukomo	Mawasiliano	Likuyu Mfuate	Chingulungulu
    8	Magagura	Mlete	Ngadinda	Mbuji	Myangayanga	Lumeme	Mtumbatimaji	Nakapanya
    9	Kikunja	Mhombezi	Mtyangimbole	Kibanga	Luwaita	Kikole	Kitanda	Kitanda
    10	Maposeni	Ndilimalitembo	Luhimba	Kihereketi	Mateka	Malungu	Namanguli	Uwanja wa Ndege
    11	Mpitimbi			Likwela			Mkongo Gulioni	Masonya
    12	Lilahi			Kitesa			Njomlole	Matemanga
    13	Peramiho B			Matekela			Namali	Hulia
    14	Muunganozomba			Mkuka			Ligunga	Kidodoma
    15	Lugagara			Maguhu			Magazini	Mkonda
    	15	10	10	15	10	10	15	15

    Jedwali Na. 16: Vijiji vilivyochaguliwa katika kila Halmashauri

    Uchaguzi wa vijiji hivi ulizingatia maeneo yenye uzalishaji mkubwa, aina ya mazao yanayolimwa na uwakilishi mzuri wa maeneo haya kwa aina ya udongo na jiografia ya maeneo hayo. Mpaka sasa upimaji umeshafanyika na matokeo ya vijiji husika yameshawasilishwa kwenye hivyo vijiji, na kinachofuata ni kusubiri taarifa ya kimkoa ambayo inaandaliwa na wataalam wa afya ya udongo kutoka kituo cha utafiti Uyole (TARI-Uyole) ambapo taarifa hii itawasilishwa kwa wadau wote wa mkoa ikihusisha hali ya afya ya udongo kwenye maeneo yetu na mapendekezo sahihi ya matumizi ya mbolea.

    Mkoa wa Ruvuma kwa kushirikiana na Wizara ya Kilimo kupitia taasisi yake ya TARI Uyole na Kampuni ya OCP ilitoa taarifa ya hali ya Afya ya udongo ya Mkoa wa Ruvuma kuwa unaumwa na unahitaji matibabu. Sababu kubwa ya udongo kufikia hatua hii ni kutokana na kuwepo kwa matumizi makubwa ya Pembejeo hususani mbolea pasipo kupima afya ya udongo na kuutibia. Hivyo Kampuni ya OCP iliamua kuwezesha gharama za upimaji wa Afya ya Udongo katika vijiji 100 vya mkoa wa Ruvuma (Jedwali Na.16) ambapo zoezi la kuainishaji vijiji vitakavyowakilisha udongo wa Mkoa mzima ulifanyika kwa kushirikiana na maafisa kilimo, umwagiliaji na ushirika wa kila Halmashauri

    6.1.1.7 Afya ya Udongo

    Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania Mhe.Samia Suluhu Hassan alitoa pikipiki 7000 kwa maafisa ugani wa Kata na Vijiji kwa nchi nzima ambapo katika Mkoa wetu wa Ruvuma tulipata mgao wa pikipiki 281, hivyo maafisa ugani wote wa Kata na Vijiji waliopo katika Mkoa wa Ruvuma kila mmoja alipata pikipiki moja. Aidha tunatarajia kupata seti moja ya vifaa vya kutolea Huduma za Ugani.

    6.1.1.6 Vitendea kazi kwa Maafisa Ugani

    Mkoa wa Ruvuma kwa kushirikiana na Wizara ya Kilimo kupitia Idara ya huduma za ugani na taasisi ya utafiti wa mazao TARI Naliendele na Uyole walitoa Mafunzo kwa maafisa ugani 281 wa Halmashauri za Songea DC, Songea MC, Namtumbo, Madaba, Tunduru, Mbinga DC, Mbinga TC na Nyasa za Mkoa wa Ruvuma. Mafunzo haya yalilenga kuwajengea uwezo Maafisa Ugani wanaosimamia mazao ya Soya, Alizeti, Ufuta, Korosho na Mahindi.

    6.1.1.5 Mafunzo kwa Maafisa Ugani

     

    Na	Aina ya Mbolea	Bei ya Soko (Tsh.)	Bei ya Mkulima yenye ruzuku (Tsh.)	Ruzuku ya Serikali (Tsh)
    01	DAP	132,000.00	70,000.00	62,000.00
    02	UREA	126,000.00	70,000.00	56,000.00
    03	CAN	110,000.00	60,000.00	50,000.00
    04	SA	84,000.00	50,000.00	34,000.00
    05	NPKS	124,000.00	70,000.00	54,000.00

  • 
    
    1. Skimu Za Umwagiliaji Zinazofanya Kazi

  • Mkoa una skimu 102 kati ya hizo skimu 42 zimeboreshwa skimu 23 zinafanya kazi na 19 hazifanyi kazi. Skimu 23 zinazofanya kazi zina ukubwa uliogawanyika katika makundi mawili, eneo lote linalofaa kwa kilimo cha umwagiliaji hekta 5,420 na eneo linalomwagiliwa lenye ukubwa wa hekta 1,182 kama (Jedwali Na.17) kinavyoonesha ambapo uzalishaji wake ni kati ya magunia ya mpunga 25 hadi 40 kwa ekari, kiasi hiki cha uzalishaji kinaridhisha kwani husababisha mkoa kupata zaidi ya tani 15,930 za mpunga kwa msimu.

  • 
    
    2. Skimu Za Umwagiliaji Zisizofanya Kazi

  •  

    Halmashauri	Songea MC	Songea DC	Tunduru DC	Namtumbo DC	Nyasa DC	Mbinga DC	Mbinga TC	Madaba DC
    Skimu za Umwagiliaji	2	7	7	14	6	3	0	3

    Jedwali Na 19. Idadi ya Skimu za Umwagiliaji Zilizoboreshwa Kwa Kila Halmashauri

     

    Jedwali Na.18: Skimu Za Umwagiliaji Zisizofanya Kazi

    Jedwali Na.17: Skimu Za Umwagiliaji Zinazofanya Kazi

    Mkoa wa Ruvuma una jumla ya skimu 19 ambazo hazifanyi kazi zenye ukubwa uliogawanyika katika makundi mawili eneo lote linalofaa kwa kilimo cha umwagiliaji lenye ukubwa wa hekta 3,844 na eneo linalomwagilia lenye ukubwa wa hekta 1110 kutokana na miundombinu iliyokuwa imejengwa hapo awali kuathirika na mafuliko katika kipindi cha msimu wa mvua kwa mwaka 2019/20, lakini pia katika orodha hiyo baadhi ya skimu hazijajengwa kabisa kutokana na serikali kutoelekeza fedha hizo kama ilivyokuwa imepangwa katika bajeti. (Jedwali Na.18).

  • 
    
    3. Usajili wa Skimu 

  •  

    Na.	Scheme Name	Name of IO	Controll Number	REG. NO	Reg. Datea	Wilaya
    1.	Namatuhi	Umoja wa Umwagiliaji Namatuhi	995780000976	NO. 081	10-May-18	Songea Vijijini
    2.	Njoka	Umoja wa Umwagiliaji Njoka	995780000975			Songea Vijijini
    3.	Madaba	Chama cha Umwagiliaji Madaba	995780001105	No. 226	19-November,2021	Tunduru
    4.	Misyaje	Chama cha Wakulima Misyaje	995780001106	NO. 227	19-November,2021	Tunduru
    5.	Machemba	Chama cha Wakulima Machemba	995780001104	NO. 228	19-November,2021	Tunduru
    6.	Mdabwa	Chama cha Wakulima Mdabwa	995780001107	NO. 229	19-November,2021	Tunduru
    7.	Chinunje	Skimu ya Chinunje	995780001093	NO. 230	19-November,2021	Tunduru
    8.	Kitanda-Tunduru	Skimu ya Kitanda	995780001043		19-November,2021	Tunduru
    9.	Masonya	Umoja wa Wakulima Masonya	995780001033	NO. 232	19-November,2021	Tunduru
    10.	Nambalapi	Skimu ya Nambalapi	995780001034	NO. 244	19-November,2021	Tunduru
    11.	Mkalekawana	Skimu ya Mkalekawana	995780001035	NO. 242	19-November,2021	Tunduru
    12.	Legezamwendo	Skimu ya Legezamwendo	995780001095	NO. 234	19-November,2021	Tunduru
    13.	Lekindo	Skimu ya Lekindo	995780001096	NO. 233	19-November,2021	Tunduru
    14.	Mbati	Skimu ya Mbati	995780001094	NO. 243	19-November,2021	Tunduru
    15.	Kangomba	Skimu ya kangomba	995780001188	NO. 235	19-November,2021	Tunduru
    16.	Mtonya	Skimu ya Mtonya	995780001187	NO. 236	19-November,2021	Namtumbo
    17.	Naikula	Skimu ya Naikula	995780001197	NO. 237	19-November,2021	Tunduru
    18.	Mchengamoto	Skimu ya Mchengamoto	995780001198	NO. 238	19-November,2021	Tunduru
    19.	Nyomboka	Chama cha Umwagiliaji Nyomboka	995780001225	NO. 239	19-November,2021	Nyasa
    20.	Lundo	Chama cha Umwagiliaji Lundo	995780001224	No. 240	19-November,2021	Nyasa
    21.	Mnkalachi	Chama cha Umwagiliaji Mnkalachi	995780001226	No. 241	19-November,2021	Nyasa
    22.	Lipupuma	Chama cha Umwagiliaji Lipupuma	99578000956		19-November,2021	Namtumbo
    23.	Njomlole	Chama cha Umwagiliaji Njomlole			19-November,2021	Namtumbo
    24.	Nasya	Chama cha Umwagiliaji Nasya	99578000977		19-November,2021	Tunduru
    25.	Naluwale	Chama cha Umwagiliaji Naluwale			19-November,2021	Tunduru
    26.	Mkatamo	Chama cha Umwagiliaji Mkotamo	99578000979		19-November,2021	Tunduru
    27.	Luhimbalilo	Chama cha umwagiliaji Luhimbalilo	99578000955		19-November,2021	Namtumbo
    28.	Kitanda-Tunduru	Chama cha umwagili Matangazo JARIDA la RS Ruvuma toleo la Aprili 2025 April 30, 2025 VIGEZO vya kupata leseni ya biashara September 30, 2025 FURSA za uwekezaji mkoani Ruvuma June 30, 2025 ORODHA ya nyumba za kulala wageni mkoani Ruvuma December 31, 2025 Tazama zote Habari Mpya BBT korosho yatikisa Tunduru,maafisa ugani 50 wakabidhiwa pikipiki kwa ajili ya mapinduzi ya kilimo July 20, 2025 RUHILA Zoo,almasi ya utalii inayong'aa katikati ya mji wa Songea July 20, 2025 LANGO la Namtumbo,mlango mpya wa utalii unaofungua uchumi wa Ruvuma July 18, 2025 MISITU ya vijiji inavyoibadilisha Ruvuma kuwa ngome ya kijani ya uchumi mpya July 16, 2025 Tazama zote Video HAKIKISHA unafika kanisa la Peramiho-Rais Samia Video Zaidi Viungio vya Haraka Songea Municipal Council Mbinga District Council Tunduru District Council Madaba District Council Nyasa District Council Namtumbo Dictrict Council Mbinga Town Council Songea District Council Tovuti Muhimu Utumishi Portal Government Portal Tamisemi Tanzania Revenue Authority Waliotembelea Kijiografia Waliotembelea free HitCounter Ramani ya Eneo Wasiliana nasi Regional Commissioner Office Anuwani: 1 TUNDURU ROAD, 57180 S.L.P 74,SONGEA, RUVUMA. Simu: 0252602256 Simu ya Mkononi: KERO PIGA 0800110174 Barua Pepe: ras.ruvuma@tamisemi.go.tz Mawasiliano Mengine     Sera ya Faragha Kanusho Majibu ya haraka Ramani ya Mahala Huduma Copyright ©2017 Ruvuma . All rights reserved.