MAKALA fupi ya zao la mpunga

Imewekwa kuanzia tarehe: September 12th, 2024

**Kilimo cha Mpunga** ni moja ya mazao muhimu ya chakula duniani, hasa katika maeneo ya tropiki na subtropiki. Hutoa chakula kwa mamilioni ya watu, hasa barani Afrika, Asia, na Amerika ya Kusini. Mpunga hustawi kwenye maeneo yenye hali ya hewa ya joto na unahitaji maji mengi kwa ajili ya ukuaji wake, hivyo unalimwa zaidi katika mabonde na maeneo yenye mifumo ya umwagiliaji.

* Mashamba yanapaswa kulimwa na kulainishwa ili kuhakikisha mizizi ya mpunga inaweza kushika vizuri. Sehemu inayopandwa mpunga inatakiwa kuwa na uwezo wa kuhifadhi maji.

* Mbegu za mpunga zinaweza kupandwa moja kwa moja shambani au kutayarishwa kwenye vitalu kisha miche ikahamishiwa shambani. Miche ya mpunga hupandwa kwa nafasi ya sentimita 20-30 kati ya mistari.

* Mpunga unahitaji maji mengi, hasa katika hatua za mwanzo za ukuaji. Kwa kawaida, mashamba ya mpunga hujaa maji hadi mimea inapoanza kuzaa.

Mbolea za kukuzia kama vile NPK hutumika kuongeza virutubisho kwenye udongo na kuimarisha ukuaji wa mimea.

Magugu yanahitaji kudhibitiwa kwa kutumia mikono au dawa za kuua magugu, ili yasishindane na mpunga kupata virutubisho.

Mpunga huvunwa unapokomaa vizuri, ambapo punje zake hubadilika kuwa za njano. Uvunaji unaweza kufanywa kwa mikono au kwa mashine.

**Changamoto za kilimo cha mpunga:** Zikiwemo ukosefu wa mifumo bora ya umwagiliaji, magonjwa na wadudu, pamoja na ukosefu wa teknolojia bora za kuvuna.

Mpunga ni zao la chakula muhimu ambalo linachangia kwa kiasi kikubwa katika usalama wa chakula na uchumi wa wakulima wadogo.